GELECEKTEKİ ROBOTLAR YAPAY ZEKÂYI İNSANLAŞTIRAN ADAM İLE TANIŞIN: HIROSHI ISHIGURO

Ünlü robot bilimci ve Nissan Teknoloji danışmanı Hiroshi Ishiguro’ya göre, insanların yapay zekâyı daha çok kabul etmesi için tek bir şey gerekli: daha çok insan olması. Ishiguro, daha insani olmasının yapay zekâyı daha kabul edilebilir kılacağını ve insanlar ve makineler arasında “doğal etkileşim”i geliştireceğini belirtmiştir.

Las Vegas CES’te Nissan’ın yeni araç içi teknolojisinin tanıtımına yardımcı olmak için gelen kabarık saçlı Ishiguro, iş adamı görüntülü otomotiv yöneticileri arasında hemen fark edilebiliyordu. Orada ne işi vardı? Nissan onu ne yapmak için görevlendirdi? Ishiguro çok ayrıntıya girmeden “Konsept yaratmak” dedi. Gizliliğin hüküm sürdüğü bu rekabetçi teknoloji alanında Ishiguro’nun ketum olmasını garipseyemeyiz Nissan’ın kendisini neden görevlendirdiğin gerçek anlamda algılayabilmek için Ishiguro ve çalışmalarını daha yakından tanımalıyız.

Yaşamayanları yaşamla kutsamak, uzmanlık isteyen bir meziyet. Bu küçük ama önemli alanda elit bir grup yenilikçi/lider vardır. Uygun şekilde Ishiguro, Osaka Japonya Üniversitesi Mühendislik Bilimi Fakültesi Sistem İnovasyonu Bölümü’nün bir parçası olan Intelligent Robotics Laboratory’nin direktörüdür. Bu sadece kendisinin mesleği, diğer taraftan, Ishiguro bir internet fenomeni.

İsmini internette arattığınızda, Ishiguro’yu üretmiş olduğu ürkütücü derecede gerçekçi androidleri ile birlikte görebilirsiniz, bu androiderin de bir kısmı, yetenekleri sonucunda internette büyük üne kavuşmuşlardır. Yarattıkları arasında Ishiguro’nun sanal ikizi olan Geminoid HI-1 dâhil olmak üzere dünyanın gördüğü en gerçekçi androidler yer almaktadır. İkisi birbirlerine o kadar çok benziyor ki, onları birbirinden ayırmak imkânsız. Bu robotlarda uygulanan sanata tanıklık edince Ishiguro’nun geçmişi ile ilgili bir husus pek de şaşırtıcı gelmiyor: kendisi daha önce bir yağlı boya sanatçısıymış.

Robotlarını yaratırken Ishiguro, insan olmanın ne anlama geldiği konusu ile ilgili kafa yormuş – sözsüz işaretler, doğal konuşma bozuklukları, bizi robotlardan ayıran farklar. Bulduklarının gelecekte insanların etkileşim içinde olacağı yapay zekâ makineleri, en azından geleneksel robotlar için olmazsa olmaz olduğuna inanıyor. Teknoloji şirketleri, günlük cihazlar ve makinelere daha insancıl bir arayüz sağlamak için her gün yeni yollar arıyor ve bu noktada Ishiguro devreye giriyor.

“Gelecekte her şey daha insani olacak” diyor Ishiguro, buna katılmamak elde değil. Her an elimizin altında olan mikrodalgalar gibi ev asistanları ile, insanların makineleri çalıştırmak yerine onlar ile etkileşim kurması daha da yaygın hale geliyor. Bugün dostane bir sesi olan makinenin yarın dostane bir yüzü olacak.

Yapay zekânın geleceği ile ilgili iddialı konuşurken, Ishiguro, insan/makine etkileşiminde duyguların değerine ilişkin olarak son derece doğru bir noktaya temas ediyor. Buna ilişkin olarak sürücüye araç içinde yön tarifi yapan bir telefon uygulamasını örnek gösteriyor. Ishiguro, Monoton bir robot konuşması ile bazı şeylerin anlaşılamayabileceğine dikkat çekiyor.

Ishiguro, “Lütfen Durun” ifadesini sert ve ciddi bir şekilde söyleyen bir navigasyon biriminin daha anlamlı olacağına inanıyor, böylelikle bir sonraki manevranın DERHAL yapılması gerektiği anlaşılacaktır. Ancak bu ifade sakin bir şekilde söylenince, bu komut daha az aciliyet taşıyacak ve derhal yapılması gerektiği anlaşılmayacaktır. Ishiguro’ya göre duygu, insanlara değerli bilgiler iletir ve makineler, bunu bize sözlü ve sözlü olmayan işaretler ile bizlere bunları aktarabilmeliler.

Ishiguro ile sohbet etmek, robotlar ile ilgili genel olarak yanlış bilinen bir konuyu ortaya çıkartıyor: ilk etkileşim kurduğumuz robotun filmlerde sıkça görülen prototip metal cyborglardan olacağı fikri. Gerçekte, ilk robotlarımız muhtemelen biraz fazladan yapay zekâya ve bir doz insani jestlere sahip zaten tanıdığımız makineler olacak.

En çok insanlaştırmak istediği makine mi? Cevabı son derece basit. Ishiguro'ya göre otomobil, “daha insani” yapabileceğimiz “büyük bir robot” gibidir.

Belki de otonom taşıtları benimsemenin önündeki en büyük engel güven. Arabanın bir yüzü, sesi ve sakinleştirici bir tavrı varsa, bir arabanın yoğun trafikte yolculuk yapmasına izin vermek daha az korkutucu olur mu? Bunu zaman gösterecek.